Waardevermindering door kustversterking. Wat is normaal maatschappelijk risico?
1. Inleiding
Regelmatig doet de Afdeling een richtinggevende uitspraak in nadeelcompensatiezaken. Wellicht naar aanleiding van de oproep in de literatuur om concrete invulling te geven aan het criterium van het normaal maatschappelijk risico. Dit keer voorziet de Afdeling zelf in de zaak en bepaalt dat het Hoogheemraadschap de schade in de vorm van waardevermindering als gevolg van kustversterkingswerkzaamheden dient te vergoeden met gebruikmaking van een drempel van 5%.
2. De feitelijke situatie
Drie appellanten, zijnde eigenaren van een appartement te Noordwijk met vrij uitzicht op de Noordzee, worden geconfronteerd met kustversterkingswerkzaamheden. De duinen worden verbreed en opgehoogd naar negen meter boven NAP en het voetpad richting het strand wordt verlegd. De waardevermindering van de appartementen bedraagt resp. € 100.000,=, € 105.000,= en € 100.000.--.
3. Normaal maatschappelijke risico
De benadeelde die schade lijdt door rechtmatig overheidshandelen kan niet zonder meer aanspraak maken op nadeelcompensatie. Het uitgangspunt is namelijk dat de benadeelde enige schade als gevolg van het behartigen van het algemeen belang voor lief moet nemen. Die schade wordt geacht tot het “normale maatschappelijke risico” te horen. Vaak wordt dit vertaald in de vorm van een drempel. Alleen de schade die boven het drempelpercentage uitkomt wordt vergoed. Een dergelijke drempel werd ook hier toegepast. Het Hoogheemraadschap wijst de verzoeken, in navolging van het advies van de adviescommissie, af. Volgens de commissie hebben de werkzaamheden geleid tot een waardevermindering van 10% en valt deze schade binnen het normaal maatschappelijk risico. In dit geval heeft het Hoogheemraadschap daarom een drempel van 10% toegepast.
4. Wat vindt de Afdeling?
Deze drempel acht de Afdeling te hoog, omdat door de duinuitbreiding en verhoging het zicht op strand vanuit de appartementen nagenoeg geheel verloren is gegaan. De aard van de schade, uitzichtschade die zich manifesteert in de waardevermindering van de appartementen, staat het gebruik van een drempel niet in de weg, maar een waardedaling van 10% is zodanig zwaar dat deze schade niet als schade behorend tot het normaal maatschappelijk risico kan worden aangemerkt. De Afdeling verklaart het hoger beroep gegrond en de nadeelcompensatiebesluiten worden vernietigd. Ter finale geschilbeslechting voorziet de Afdeling zelf in de zaak en bepaalt dat het Hoogheemraadschap de schade vergoed met gebruikmaking van een drempel van 5%. Deze drempel wordt als volgt gemotiveerd. In art. 6.2. tweede lid, van de Wet ruimtelijke ordening, is een minimum-forfait opgenomen voor gevallen waarin verzocht wordt om vergoeding van indirecte planschade in de vorm van waardevermindering. Nu de appartementen aan de kust zijn gelegen en zich tevens op de eerste verdieping bevinden, bestaat er een grotere kans op het ontstaan van uitzichtschade als gevolg van kustversterkingswerkzaamheden en is hogere drempel dan 2% gerechtvaardigd. Het Hoogheemraadschap dient alsnog de door appellanten geleden schade te vergoeden ( resp. € 28.000,==, € 28.7500,= en € 26.500,==).
5. Meer informatie
Meer informatie over nadeelcompensatie vindt u in het digitale handboek nadeelcompensatie.
Regelmatig doet de Afdeling een richtinggevende uitspraak in nadeelcompensatiezaken. Wellicht naar aanleiding van de oproep in de literatuur om concrete invulling te geven aan het criterium van het normaal maatschappelijk risico. Dit keer voorziet de Afdeling zelf in de zaak en bepaalt dat het Hoogheemraadschap de schade in de vorm van waardevermindering als gevolg van kustversterkingswerkzaamheden dient te vergoeden met gebruikmaking van een drempel van 5%.
2. De feitelijke situatie
Drie appellanten, zijnde eigenaren van een appartement te Noordwijk met vrij uitzicht op de Noordzee, worden geconfronteerd met kustversterkingswerkzaamheden. De duinen worden verbreed en opgehoogd naar negen meter boven NAP en het voetpad richting het strand wordt verlegd. De waardevermindering van de appartementen bedraagt resp. € 100.000,=, € 105.000,= en € 100.000.--.
3. Normaal maatschappelijke risico
De benadeelde die schade lijdt door rechtmatig overheidshandelen kan niet zonder meer aanspraak maken op nadeelcompensatie. Het uitgangspunt is namelijk dat de benadeelde enige schade als gevolg van het behartigen van het algemeen belang voor lief moet nemen. Die schade wordt geacht tot het “normale maatschappelijke risico” te horen. Vaak wordt dit vertaald in de vorm van een drempel. Alleen de schade die boven het drempelpercentage uitkomt wordt vergoed. Een dergelijke drempel werd ook hier toegepast. Het Hoogheemraadschap wijst de verzoeken, in navolging van het advies van de adviescommissie, af. Volgens de commissie hebben de werkzaamheden geleid tot een waardevermindering van 10% en valt deze schade binnen het normaal maatschappelijk risico. In dit geval heeft het Hoogheemraadschap daarom een drempel van 10% toegepast.
4. Wat vindt de Afdeling?
Deze drempel acht de Afdeling te hoog, omdat door de duinuitbreiding en verhoging het zicht op strand vanuit de appartementen nagenoeg geheel verloren is gegaan. De aard van de schade, uitzichtschade die zich manifesteert in de waardevermindering van de appartementen, staat het gebruik van een drempel niet in de weg, maar een waardedaling van 10% is zodanig zwaar dat deze schade niet als schade behorend tot het normaal maatschappelijk risico kan worden aangemerkt. De Afdeling verklaart het hoger beroep gegrond en de nadeelcompensatiebesluiten worden vernietigd. Ter finale geschilbeslechting voorziet de Afdeling zelf in de zaak en bepaalt dat het Hoogheemraadschap de schade vergoed met gebruikmaking van een drempel van 5%. Deze drempel wordt als volgt gemotiveerd. In art. 6.2. tweede lid, van de Wet ruimtelijke ordening, is een minimum-forfait opgenomen voor gevallen waarin verzocht wordt om vergoeding van indirecte planschade in de vorm van waardevermindering. Nu de appartementen aan de kust zijn gelegen en zich tevens op de eerste verdieping bevinden, bestaat er een grotere kans op het ontstaan van uitzichtschade als gevolg van kustversterkingswerkzaamheden en is hogere drempel dan 2% gerechtvaardigd. Het Hoogheemraadschap dient alsnog de door appellanten geleden schade te vergoeden ( resp. € 28.000,==, € 28.7500,= en € 26.500,==).
5. Meer informatie
Meer informatie over nadeelcompensatie vindt u in het digitale handboek nadeelcompensatie.