Nadeelcompensatie is volop in ontwikkeling. Voor veel gemeenten is de rechtspraak niet meer bij te houden. Denk hierbij aan de nieuwe koers van de Afdeling met betrekking tot de 15% drempelmethode. Een methode die in tegenstelling tot voorheen niet op voorhand als redelijk wordt geacht. Wat voor consequenties heeft dit voor gemeenten? Is de kortingsmethode een betere methode? Op 24 november 2014 wordt een miniseminar gehouden voor gemeenten (Zwolle). Heeft u interesse? Neem contact met ons op.
Wegwerkzaamheden kunnen leiden tot een flinke schadepost. Mogelijk is de schade mede het gevolg van slecht weer. En dan? Maak inzichtelijk welk deel van de schade aan de werkzaamheden is te wijten. Laat de ondernemer dit na, dan loopt hij de kans dat zijn verzoek om schadevergoeding (nadeelcompensatie) wordt afgewezen. Lijdt u mede door slecht weer schade? Vraag ons advies en wij helpen u verder.
Een verkeersbesluit, zoals een tijdelijke afsluiting van een weg, kan leiden tot een flinke schadepost. En dan? Tegen een verkeersbesluit kan bezwaar worden aangetekend. Let daarbij op de termijn. Een bezwaarschrift moet binnen zes weken worden ingediend. Het is ook mogelijk om achteraf de gemeente te verzoeken om vergoeding van de geleden schade. Dit wordt ook wel nadeelcompensatie genoemd. Verzoeken om nadeelcompensatieverzoeken moeten goed worden onderbouwd. Ook in het nadeelcompensatierecht geldt de regel: wie eist, bewijs!. Wilt u een inschatting maken of u kans maakt op nadeelcompensatie? Schakel ons en vraag gratis advies aan.
Veel gemeenten maken bij de beoordeling van een verzoek om nadeelcompensatie standaard gebruik van de 15% omzetdrempelmethode. Volkomen ten onrechte. En waarschijnlijk omdat men niet op de hoogte is van het feit dat de Afdeling een nieuwe koers is gaan varen. De Afdeling staat, in tegenstelling tot voorheen, kritisch tegenover het gebruik van de 15% drempelmethode en lijkt zich steeds meer oog te hebben voor de belangen van de ondernemer. Zo mag de drempelmethode alleen gebruikt worden bij reguliere infrastructurele werkzaamheden. En zo nodig kunnen de omstandigheden ertoe leiden een lager percentage te gebruiken. In zoverre is een einde gekomen aan een vast eigen risicodrempel van 15%. Ook bij het gebruik van deze drempelmethode spelen de omstandigheden, zoals de aard en de duur van de werkzaamheden een rol. Het beoordelen van verzoeken om nadeelcompensatie is en blijf maatwerk!
De beleidsregel ‘’Ruimte voor de rivier’’ leidt tot nadeelcompensatie. De Minister van Infrastructuur en Milieu die het verzoek om nadeelcompensatie in eerste instantie had afgewezen, moet alsnog een bedrag van € 1.975.000,00 betalen aan de vennootschappen die bepaalde industriële (buitendijkse) activiteiten niet meer kunnen verrichten als gevolg van de Ruimte voor de rivier. Waarom? Weliswaar dienen bedrijven met een buitendijks, in het winterbed van een rivier gelegen locatie rekening te houden met eventuele beperkingen ten aanzien van het gebruik van een winterbed, maar dit betekende niet dat ook rekening gehouden moest worden met een verlies van 3 ha nog bouwrijp te maken bedrijventerrein. Dit kan niet geacht worden binnen het normale verwachtingspatroon van de vennootschappen te liggen. Het verlies van 3 ha nog bouwrijp te maken bedrijventerrein valt buiten het voor de vennootschappen geldende ondernemersrisico en de Minister moet de schade alsnog vergoeden (ABRvS 16 juli 2014, ECLI:NL:RVS:2014:2592).Het beoordelen van nadeelcompensatieverzoeken is en blijft maatwerk!
De aanleg van de Westrandweg leidt tot planschade. De Minister van Infrastructuur en Milieu kent eiser een bedrag van € 12.750,- toe, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 31 augustus 2010 tot de dag van betaling (artikel 22 Tracéwet). Mogelijk kan eiser tevens aanspraak maken op vergoeding van de door hem geleden schade als gevolg van dewerkzaamheden ter plaatse. Eiser heeft namelijk gedurende een lange periode veel last gehad van het bouwlawaai, waaronder het heien (nadeelcompensatie). De Minister wordt opgedragen dit aspect opnieuw te beoordelen (Rb. Amsterdam 27 juni 2014, ECLI:NLRBAMS:2014:3930).
Gemeenten miskennen veelal dat het normaal maatschappelijk risico mede een politiek/bestuurlijke vraag is. Dit terwijl het allang vaste rechtspraak is dat de invulling van het normaal maatschappelijk risico een primaire taak van de gemeente zelf is. Daarom mogen gemeenten niet blindelings varen op een advies van een deskundigencommissie. Een deskundigencommissie kan een gemeente weliswaar wel adviseren, maar het uiteindelijke oordeel is aan de gemeente. De gemeente moet er ''zelf ook iets van vinden". In hoeverre moeten de nadelige gevolgen van onderhoudswerkzaamheden aan een weg voor rekening en risico van de lokale ondernemer worden gelaten? Dit is mede een vraag voor het gemeentebestuur zelf. Daarom heeft de wetgever besloten het normaal maatschappelijk risico niet nader in te vullen en in eerste instantie over te laten aan de gemeente. Sterker nog, volgens de wetgever is juist het gemeentebestuur goed in staat om een eerste oordeel te geven over zijn eigen aansprakelijkheid.
Vele gemeenten en andere overheden besteden de beoordeling van een verzoek om nadeelcompensatie uit. Niet onlogisch, nu vele gemeenten de kennis niet in huis hebben. Brengt de deskundigencommissie een advies uit, dan mag gemeente dit advies niet klakkeloos overnemen. Dit blijkt reeds uit art. 3.9 Awb. Op grond van dit artikel heeft de gemeente tot taak te onderzoeken of het advies op zorgvuldige wijze is tot stand gekomen. Verder stelt de rechtspraak strenge eisen aan de motivering van nadeelcompensatiebesluiten. Is het besluit niet dan wel onvoldoende gemotiveerd, dan loopt de gemeente het risico dat het besluit in beroep wordt vernietigd en een nieuw besluit genomen moet worden. Daarmee is niemand mee gebaat. Bezwaar- en beroepsprocedures kost veel tijd en geld! Voorkom fouten en vaar dus als gemeente niet blind op een advies van de deskundigencommissie. De door Audio Design B.V. te Utrecht geleden schade als gevolg van de aanleg van de HOV- baan wordt gecompenseerd. De gemeente Utrecht wijst het verzoek om nadeelcompensatie toe en keert het bedrijf een bedrag ad bedrag € 103.988,- uit. Tevens dient de gemeente de wettelijke rente vanaf de ontvangst van het verzoek tot aan de dag van uitbetaling te betalen. Wegens de overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6, lid 1 van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden is de gemeente ook verplicht een bedrag ad bedrag € 4.500,00 aan Auto Design te betalen (ABRvS 30 juli 2014, ECLI:Nl:RVS:2865).
Wordt verzocht om vergoeding van omzetschade als gevolg van werkzaamheden, dan verwijzen gemeenten steevast naar het ondernemersrisico. Daarbij laten gemeenten zich veelal leiden tot de veronderstelling tot het gebruik van de drempelmethode zonder meer gerechtvaardigd is. Een methode die er veelal toe leidt dat de gemeente niets hoeft uit te keren. Een volstrekte onjuiste veronderstelling. De drempelmethode staat immers op de schop en mag niet zonder meer worden gebruikt, aldus ook de hoogste bestuursrechter. De drempelmethode is een ongenuanceerde methode, waarbij alleen gekeken wordt naar de omvang van de schade. Daarbij wordt dus geen rekening gehouden met de specifieke omstandigheden waardoor de ondernemers is getroffen. Denk hierbij aan de duur van de werkzaamheden en de slechte tot nagenoeg volledige onbereikbaarheid van bijvoorbeeld het restaurant of de cadeauwinkel van de ondernemer.
Wegwerkzaamheden kunnen overlast en schade veroorzaken. Verzoekt de ondernemer om schadevergoeding, dan roept de gemeente steevast dat de werkzaamheden gefaseerd zijn uitgevoerd en daarom niet aansprakelijk is. Mogelijk pakten de werkzaamheden zodanig uit dat het benodigde materiaal voor het werk zich gedurende de gehele schadeperiode vlak voor of naast de winkel stond waardoor de winkel slecht tot nagenoeg onbereikbaar was met flinke omzetschade als gevolg. Dat de werkzaamheden gefaseerd zijn uitgevoerd, is in die situatie niet relevant. Het beoordelen van het verzoek om nadeelcompensatie is en blijft maatwerk!
Wegwerkzaamheden kunnen overlast en schade veroorzaken. Verzoekt de ondernemer om compensatie van zijn schade, dan krijgt hij steevast te horen dat wegwerkzaamheden onvermijdelijk zijn en dat hij daarom geen recht heeft om nadeelcompensatie. Maar ook op zich normale wegwerkzaamheden, kunnen leiden tot een schadevergoedingsplicht van de overheid. Dit geldt des te meer, als werkzaamheden lang hebben geduurd, de winkel slecht tot nagenoeg onbereikbaar was of dat de werkzaamheden niet vooraf zijn aangekondigd. Ook de frequentie van de werkzaamheden spelen rol. Is de ondernemer twee of meerdere keren geconfronteerd met werkzaamheden, dan acht de Afdeling dat niet normaal en moet de schade worden vergoed (ABRvS 25 september 2013, ECLI:NL:RVS:2013:1222, m.nt. Ch. Lagerweij-Duits en Groenendijk). Het verzoek om schadevergoeding (nadeelcompensatie) moet dus beoordeeld worden aan alle omstandigheden van het geval. De overheid mag het verzoek van de ondernemer dan ook niet zonder meer worden afwijzen met de motivering dat onderhoud aan wegen nu eenmaal onvermijdelijk zijn en daarom niet voor nadeelcompensatie in aanmerking komt.
De groente en fruitwinkel van eiseres is in 2011 slecht bereikbaar geweest als gevolg de herinrichting van het raadhuisplein alwaar de winkel sinds 2002 is gevestigd. Eiseres heeft hierdoor omzetschade geleden en verzoekt de gemeente Smallingerland om nadeelcompensatie. De gemeente vraagt een deskundigencommissie om advies. Volgens de commissie is een deel van de omzetschade toe te rekenen aan het verkeerbesluit tot tijdelijke instelling van éénrichtingsverkeer. De commissie adviseert de gemeente dan ook om nadeelcompensatie aan eiseres toe te kennen. De gemeente neemt het advies over en keert een bedrag ad € 9.570,= uit aan eiseres (Rb. Noord-Nederland, 28 mei 2014, ECLI:NL:RBNEE:2014:3560).
|
Archieven
Oktober 2020
Categories |